نوشته های مرتبط
بیماری صرع چیست؟
در بیماری صرع(epilepsy) که یک اختلال مغزی است سلولهای عصبی (نورون ها) ، پیامهای غیر طبیعی دریافت می کنند.
در بیماری صرع ، الگوهای طبیعی فعالیتهای سلولهای عصبی مختل می شود و باعث ایجاد احساس عجیب ، تشنج ، گرفتگی عضلانی و از دست دادن هوشیاری شخص می شود.
در زمان حملات تشنج ، سلولهای عصبی یا نورون ها ممک ن است ۵۰۰ بار و یا بیشتر در ثانیه ، مواد انتقالی را منتقل کنند. این حملات در برخی از افراد هر از چدگاهی رخ می دهد ولی در بخی از افراد هم ممکن است در روز صدها بار رخ دهد.
در نوعی از صرع که به آن صرع مقاوم گفته می شود که حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد مصروعین را در بر می گیرد با وجود مصرف دارو ، هنوز دارای حملات تشنج می باشند.
تاریخچه بیماری صرع
قدمت بیماری صرع به عصر حجر بر می گردد.یونانیان باستان به بیماری صرع بعنوان یک بیماری مقدس نگاه می کردند. بقراط پزشک یونانی در حدود ۲۴۵۰ سال قبل معتقد بود صرع یک بیماری با منشا اختلال مغزی است.طی ۲۰۰۰ سال بعد از نظریه بقراط ، نظریه های خرافی زیادی در مورد علت بیماری صرع شکل گرفت.دسته ای معتقد بودند که بیماری صرع به دلیل نفوذ ارواح خبیث و شیطانی به بدن افراد بروز می کند و برای بیرون کردن ارواح خبیث از جسم بیماران با روشهای خشونت باری باعث صدمه دین بدن بیمار و حتی مرگ وی می شدند.
دسته ای دیگر تصور می کردند که به دلیل بروز لخته و آماس در عروق دست یا پا ، این بیماری شروع می شود جالینوس از مدافعان این نگرش بود.در زمان حمله دست و پای بیمار را مخکم می بستند تا جریان خون آن قطع شود و بیمار بهبود یابد و حتی برخی مواقع اندامهابی بیمار را که تشنج از آنجا شروع می شد را قطع می کردند و اگر حمله تشنجی از یک اندام شروع نمی شد جمجمه بیمار را می شکافتند و تلاش می کردند لخته خون را خارج کنند. تا حدود صد سال پیش ، درمانهایی که برای بیماری صرع معرفی می شدند بیشتر جنبه خرافی داشتند و هیچکدام موثر نبودند.
علایم تشنج و صرع
معمولترین علایم که از نظر بالینی قابل مشاهده می باشد ، این است که بیمار به صورت ناگهانی جیع می زند و روی زمین می افتد و از هوش می رود و دست و پاهایش سفت می شود وبعد از چند ثانیه شروع به دست و پا زدن می کند و بعد بیهوش می شود و به صداها جواب نمی دهد. پس از حمله وقتی بیمار به هوش می آید تا یک روز حالت سردرد و کوفتگی ، خواب آلودگی و بی خالی دارد و بعد از دو روز این حالتها برطرف می شوند البته تشنج و صرع نوعهای مختلفی دارد که ما فقط یک نوع را بررسی کردیم.
در حالتی بیمار موقع تشنج دل درد ، اضطراب ، بی خوصلگی ، درد پا و علایم پیش درآمد تشنج دارد که که اگر این حالتها بدون دلایل خاصی رخ دهد ممکن است نشانه ای از یک حمله ی صرع قریب الوقوع باشد که شخص باید در این حالت زود با پزشک خود مشورت کند.
از دیگر علایم این بیماری در کودکان ، افت تحصیلی علی الخصوص در درس املا می باشد. که در این حالت کودک به یک نقطه خیره می شود که به این حالت ، حالت عدم حضور گفته می شود.در این حالت هوشیاری کودک برای مدت کوتاهی از بین می رود.مثلا کودک ممکن است کودک دوچرخه سواری کند پا بزند ولی این اختلال هوشیاری را هم داشته باشد.یا مثلا موقع نوشتن املا در طول یک جمله چندین کلمه را جا بیاندازد.لین نوع تشنج خوش خیم بوده و اگر زود درمان شود کودک بهبود خواهد یافت.
از دیگر علایم تشنج ، علایم موضعی می باشند مثلا یک دست در کنترل فرد نباشد، مورمور شدن ناگهانی یک طرف بدن و بعضی از اختلالات رفتاری دسگر که با شخصیت طرف جور در نمی آید.
علت بیماری صرع
در بیش از ۹۰ درصد موارد علت اصلی صرع معلوم نیست . البته پزشکان مغز همیشه امیدوارند که دلایلی برای بروز تشنج ها پیدا نشود و نتایج ام آر آی و یا آزمایشها طبیعی باشند ، چون تشنج هایی که بدون علت باشند معمولا بعد از چند سال درمان کاهش می یابند و سپس به مرحله قطع داروها می رسند.و اما ۱۰ درصدی موارد صرع که علل مشخصی دارند این علل می تواند ضایعات مغزی مثل تومور مغزی یا رگ های نا به جا ، سکته مغزی ، اختلالات مادرزادی ، اختلالات سیستم غددی و یا عوامل ژنتیکی باشند.
راههای پیشگیری و درمان صرع
بیشتر تشنج ها در کوکان دیده می شود که خوشبختانه اکثر آنها تا ۲۵ سالگی با دارو درمان می شود. در این فاصله بیمار دارو مصرف می کند و به مرور رمان این داروها کاهش و سپس قطع می شود. بیشتر درمان های بیمار صرع درمان دارویی می باشد و در اندک مواردی نیاز به جراحی می باشد.
بیمار باید داروها را منظم مصرف کند و هر چند ماه یکبار آزمایش خون بدهد تا میزان دارو در خون او کنترل شود. کسانی که به طور مداوم دارو مصرف می کنند انجام آزمایش های کبد، تست میزان کلسیم و ویتامین D لازم است.
یکی از مسائل مهم در افراد مبتلا به صرع مسئله رانندگی می باشد الته نمی توان حکم کلی داد ولی شخص با توجه به بیماری خود باید با پزشک مشورت کند و تابع نظر پزشک عمل کند. انجام ورزشها با صلاحدید پزشک معالج بلا مانع است ولی به طور کلی ورزش هایی مانند اسب سواری ، صخره نوردی و موتور سواری و….توصیه نمی شود.
داروهای کاربامازپین ، اتوسوکسمید ، گاباپنتین، فنوباربیتال ، فنی توئین ، تیاگابین هیدروکلراید ، کلونازپام ، فلبامات ، لاموتریژین ، پریمیدون ، توپیرامات و والپروات سدیم یا والپروئیک اسید برخی از داروهای استفاده شده در درمان بیماری صرع می باشند.